Khai thác thông tin từ sáng chế để đổi mới công nghệ
14-11-2022Hiện nay, chúng ta đang cố gắng chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế đất nước sang mô hình dựa trên nền kinh tế tri thức, tức là mô hình dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Các mô hình kinh tế trước đây chủ yếu dựa vào đất đai, tài nguyên, vốn, nguồn nhân lực lao động giá rẻ…Nhưng các nguồn tài nguyên đó ngày càng cạn kiệt, còn trí tuệ con người hay chính là sự đổi mới sáng tạo là vô hạn. Và một trong những nguồn để tiếp cận, khai thác thông tin công nghệ đó chính là hệ thống cơ sở dữ liệu sáng chế.
Thông tin sáng chế là thông tin kỹ thuật và pháp lý có trong các tư liệu sáng chế được Cơ quan Sáng chế công bố định kỳ. Thuật ngữ “thông tin sáng chế” đề cập đến cả sáng
chế được cấp bằng độc quyền và đơn đăng ký sáng chế. Thông tin sáng chế bao gồm: Thông tin kỹ thuật chứa trong bản mô tả và hình vẽ của sáng chế; Thông tin pháp lý chứa trong các điểm yêu cầu bảo hộ sáng chế nhằm xác định phạm vi của Bằng độc quyền sáng chế và tình trạng pháp lý hoặc hiệu lực ở các nước cụ thể; Thông tin liên quan đến thương mại chứa trong dữ liệu tham chiếu nhằm xác định tác giả sáng chế, ngày nộp đơn, nước xuất xứ,…Thông tin liên quan đến chính sách công có từ việc phân tích xu hướng nộp đơn mà các nhà hoạch định chính sách có thể sử dụng. Từ đó chúng ta có thể phân tích sáng chế, dự báo xu hướng công nghệ; lập bản đồ sáng chế, phân tích tính pháp lý của sáng chế; phân tích, nhận dạng công nghệ, bí quyết công nghệ từ sáng chế; xác định đối thủ cạnh tranh (trong và ngoài nước) và phân tích hồ sơ công nghệ của đối thủ cạnh tranh.
Một số thông tin của sáng chế như: Người nộp đơn là tên của các nhân hoặc của công ty nộp đơn đăng ký để bảo hộ một công nghệ cụ thể. Tác giả sáng chế là tên của một hoặc nhiều người đã sáng tạo và phát triển sáng chế. Bản mô tả là tài liệu giải thích một cách rõ ràng và súc tích về các công nghệ hiện có đã được biết đến và những vấn đề liên quan đến những công nghệ đó và cách thức mà công nghệ mới áp dụng đề giải quyết những vấn đề đó. Yêu cầu bảo hộ: một tuyên bố nhằm xác định phạm vi bảo hộ được yêu cầu và được cấp thông qua bằng độc quyền sáng chế. Trích dẫn và các chỉ dẫn: các tài liệu sáng chế nhất định cũng bao gồm các chỉ dẫn đến các thông tin công nghệ có liên quan do người nộp đơn hoặc thẩm định viên tìm ra trong quá trình thẩm định đơn đăng ký sáng chế, những chỉ dẫn và trích dẫn gồm tư liệu sáng chế và các tư liệu khác. Thông tin có trong tư liệu sáng chế có thể được tổng hợp để tạo ra những con số thống kê về mức độ hoạt động bảo hộ sáng chế trong hoặc giữa các nước và các khu vực.
Thông tin sáng chế là nguồn thông tin công nghệ và pháp lý khổng lồ được thể hiện dưới một dạng chuẩn và thường không được công bố ở bất kỳ nơi nào khác. Các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, trường, viện…có thể khai thác thông tin để tránh trùng lặp trong quá trình nghiên cứu và triển khai. Bên cạnh đó, việc khai thác thông tin cũng giúp cho chúng ta xác định được khả năng bảo hộ cho sáng chế của mình cũng như tránh được xâm phạm độc quyền sáng chế của người khác. Xác định giá trị sáng chế của mình và của người khác. Khai thác công nghệ từ đơn không được cấp bằng độc quyền sáng chế và bằng độc quyền sáng chế chế không được bảo hộ ở một số nước nhất định hoặc không còn hiệu lực. Thu thập thông tin về các hoạt động sáng tạo và định hướng kinh doanh trong tương lai của đối thủ cạnh tranh. Trích dẫn, phân tích và rà soát các xu hướng chính trong các lĩnh vực kỹ thuật nhất định, đặc biệt là các lĩnh vực công nghệ của cộng đồng. Chúng ta có thể tìm kiếm thông tin sáng chế tại các cơ sở dữ liệu miễn phí của Wipo hoặc trên các cơ sở dữ liệu thương mại.
Có thể nói, trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày một khó khăn, việc các doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp nhỏ và vừa nói riêng đang nỗ lực để tạo dựng chỗ đứng trên thương trường bằng đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ là một hướng phát triển bền vững, mang lại những giá trị đột phá. Khai thác thông tin để đổi mới công nghệ là một trong những giải pháp hiệu quả cho mỗi doanh nghiệp. Tuy nhiên việc nghiên cứu khai thác thông tin sáng chế dưới hình thức tra cứu chuyên sâu thường vượt quá khả năng của các doanh nghiệp do lượng thông tin sáng chế rất nhiều và mỗi lĩnh vực công nghệ lại có các thuật ngữ chuyên môn riêng mà người ngoài ngành có thể không biết đến. Do vậy, các doanh nghiệp cần chủ động phối hợp với các chuyên gia am hiểu về chuyên môn sở hữu trí tuệ vừa kết hợp với các chuyên gia trong ngành để nâng cao hiệu quả khai thác.
Chủ đề Quản trị tài sản trí tuệ, với 57 chuyên đề, do Tiến sỹ Đào Minh Đức, nguyên Trưởng phòng Sở hữu trí tuệ, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM và các cộng sự, chia sẻ sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về sở hữu trí tuệ trong hành trình khởi nghiệp của mình.
Chi tiết truy cập: https://phobienkienthuc.doimoisangtao.vn, đây cũng là địa chỉ giới thiệu các chủ đề phổ biến kiến thức trực tuyến và trực tiếp do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phối hợp với các đối tác tổ chức đồng thời là địa chỉ ghi nhận, tổng hợp các nhu cầu bổ sung kiến thức của cộng đồng về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Thông tin chi tiết liên hệ: 028.3825.8857 – truyenthong@cesti.gov.vn.